Buah Pinggang

Buah pinggang atau ginjal merupakan organ rumit yang memiliki pelbagai peranan biologi. Peranan utamanya adalah bagi mengekalkan imbangan homeostatik cecair badan dengan penapisan dan penyingkiran metabolit (seperti urea) dan galian dari darah dan menyingkirkannya, bersama air, sebagai kencing. Oleh kerana buah pinggang bersedia untuk mengesan kepekatan ion seperti sodium, potasium, hidrogen, oksigen, dan sebatian seperti asid amino, kreatinina, bikarbonat, dan glukos dalam plasma ia merupakan pengawal penting bagi tekanan darah, metabolite glukos, dan eritropoiesis.

Bidang perubatan yang mengkaji buah pinggang dan penyakit buah pinggang dikenali sebagai nefrologi. Awalan nefro- bererti buah pinggang dari perkataan Yunani nephros ; tambahan renal bererti berkait dengan buah pinggang dari perkataan Latin renes, bererti buah pinggang.

Anatomi

Bagi manusia, buah pinggang terletak di bahagian belakang (posterior) dalam ruang perut. Terdapat dua buah pinggang, satu setiap sebelah tulang belakang; buah pinggang kanan terletak betul-betul di bawah diafragma dan belakang hati, yang sebelah kiri di bawah diafragma dan belakang organ limpa. Di atas setiap buah pinggang adalah kelenjar adrenal (juga dikenali sebagi kelanjar suprarenal). Kedudukan tidak sekata dalam ruang perut disebabkan hati menyebabkan buah pinggang kanan terletak rendah sedikit berbanding buah pinggang kiri sementara buah pinggang kiri terletak lebih di tengah sedikit. Sebahagian besar air akan diserap kembali ke dalam buah pinggang vertebra melalui kitaran Henle.

Buah pinggang adalah retroperitoneum (dalam selaput rongga dalam perut) dan sekitar 9 hingga 13 cm in diameter; yang di kiri besar sedikit berbanding kanan. Ia sekitar paras vertebral aras T12 hingga L3. Sebahagian bahagian atas buah pinggang dilindungi oleh tulang rusuk ke sebelas dan dua belas, dan setiap buah pinggang dan kelenjar adrenal dikelilingi sepenuhnya oleh dua lapis lemak (lemak perirenal dan pararenal) dan renal fascia yang membantu melapiknya. Ketiadaan buah pinggang sejak lahir (kongenital) satu atau kedua-dua buah pinggang secara serentak, yang dikenali sebagai unilateral (sebelah) atau bilateral (kedua-dua belah) agenesis renal, boleh berlaku.

Buah pinggang menerima darah tidak bertapis secara langsung dari jantung melalui abdominal aorta yang kemudiannya berpecah kepada arteri renal kekiri dan kanan. Darah bertapis kemudiannya kembali melalui vena ginjal (renal vein) kiri dan kanan kepada vena kava inferior dan kemudiannya ke jantung. [Aliran darah renal]] merangkumi 20-25% daripada pengeluaran kardiak jantung.

Fungsi Buah Pinggang

Penapisan darah
Darah memasuki buah pinggang melalui arteri renal dalam sinus renal. Ia berpecah kepada arteri bahagian (segmental arteries), yang kemudiannya berpecah lebih lanjut kepada arteri interlobar menembusi kapsul renal dan merentasi melalui kolum renal melalui piramid renal. Arteri interlobar kemudiannya membekalkan darah kepada arteri arcuate yang merentasi sempadan cortex dan medula. Each arteri arcuate membekalkan pelbagai arteri interlobar tambahan yang memuatkan ke dalam afferent arterioles untuk ditapis melalui nephron. Selepas penapisan berlaku darah bergerak melalui jaringan venules halus yang bertemu pada interlobar veins. Sebagaimana pengagihan arteriole, pengagihan urat menurut pola yang sama, interlobar membekalkan darah pada urat arcuate kemudian kembali kepada urat interlobar yang kemudiannya membentuk urat renal keluar dari buah pinggang.

Penapisan darah berlaku dalam nefron, yang terdapat dalam buah pinggang.

Penyingkiran bahan kumuhan
Buah pinggang menyingkirkan pelbagai bahan perkumuhan yang dihasilkan melalui metabolisme, termasuk sisa bernitrogen: urea (dari katabolism protein) dan asid urik (daripada metabolik asid nukleik) dan air.

Homeostasis
Buah pinggang merupakan salah satu dari organ utama terbabit dalam homeostasis keseluruhan tubuh. Antara fungsi homeostatiknya termasuk mengimbangi bes-asid, mengawal kepekatan elektrolit, mengawal isipadu darah, dan mengawal tekanan darah. Buah pinggang melaksanakan fungsi homeostatik ini secara bebas dan melalui koordinasi dengan organ lain, terutama bersama dengan sistem endokrin. Buah pinggang berhubung dengan organ ini melalui hormon yang dirembes ke dalam aliran darah.

Mengimbangi bes-asid
Buah pinggang mengawal tahap pH darah dengan menyesuai aras ion H+, dirujuk sebagai penguat kepekatan ion galian, termasuk juga komposisi air dalam darah.

Tekanan darah
Rencana utama: sistem Renin-angiotensin
Ion sodium dikawal dalam proses homeostatik yang membabitkan aldosteron yang meningkatkan penyerapan semula ion sodium dalam (distal convoluted tubules).

Isipadu plasma
Sebarang peningkatan atau penurunan dalam osmolaliti plasma dikesan oleh hipotalamus, yang berhubung secara langsung dengan kelenjar pituitari posterior. Peningkatan dalam osmolaliti menyebabkan kelenjar merembes hormon antidiuretik, menyebabkan penyerapan air oleh buah pinggang dan peningkatan pada kepekatan kencing. Kedua faktor bekerjasama bagi memulih osmolaliti plasma kepada tahap normal.

Rembesan hormon
Buah pinggang merembes pelbagai hormon. Eritropoietin dibebaskan sebagai tindak balas kepada tahap O2 rendah dalam kitaran renal (kencing). Ia merangsang penghasilan eritrosit dalam sum-sum tulang merah. Renin terbabit dalam pengawalan rembesan aldosteron melalui sistem renin-angiotensin-aldosteron. Calcitriol, bentuk aktif bagi vitamin D, merangsang penyerapan Ca2+ dari darah dan penyingkiran PO32-. Kesemua membantu peningkatan aras Ca2+.

Renal Profile(RP)

Renal Profile(RP) adalah ujian diagnostik yang direka untuk mengumpul maklumat tentang fungsi ginjal. Ujian ini mungkin diminta jika doktor mengesyaki bahawa pesakit mempunyai masalah buah pinggang atau sebagai sebahagian daripada pemeriksaan kesihatan secara keseluruhan untuk mengenalpasti masalah kesihatan yang mungkin dialami oleh pesakit. Ujian ini memerlukan sampel darah untuk analisis dan boleh dilakukan sebagai sebahagian daripada panel darah penuh untuk menentukan penyebab masalah perubatan.

Dalam RP, pemeriksaan dijalankan untuk mengenalpasti tahap urea, kreatinin, natrium, klorida, dan kalium dalam darah. Juruteknologi makmal akan mengambil kira faktor seperti usia dan jantina pesakit bagi menentukan sama ada keputusan yang diperolehi berada dalam anggaran normal atau tidak. Berdasarkan maklumat ini, juruteknologi makmal akan menghasilkan laporan keputusan dengan senarai peringkat dan nota pada setiap penemuan yang abnormal dalam RP.

Apabila seseorang pesakit menemui doktor berkenaan masalah yang berkaitan dengan pembuangan air kecil, rasa haus yang berlebihan dan sebagainya, urinalisis biasanya dijalankan untuk pendiagnosan penyakit. Jika hasil urine tidak normal, ujian profil buah pinggang boleh diminta untuk mengumpul maklumat lebih lanjut dan melihat sama ada masalah berkaitan dengan ginjal. Profil ginjal juga boleh digunakan sebagai ujian diagnostik untuk pesakit gout.

Bagi pesakit yang mempunyai masalah buah pinggang kronik, termasuk penyakit buah pinggang dan kegagalan ginjal, ujian RP digunakan untuk pemantauan. Jika ada perubahan mendadak dalam profil ginjal, ini menunjukkan bahawa pesakit mungkin mmempunyai masalah perubatan yang memerlukan rawatan. Selain itu, RP digunakan untuk memantau kesihatan buah pinggang selepas transplantasi atau pemindahan organ untuk memastikan pesakit sentiasa berada dalam keadaan baik dan untuk mengenal pasti komplikasi penyakit sebelum berkembang menjadi masalah yang lebih besar.

UJIAN FUNGSI RENAL : KAEDAH, PRINSIP, DAN KEPENTINGAN.

PENGENALAN

Ujian Fungsi Renal (Renal Profile) adalah salah satu ujian rutin yang dijalankan di Makmal Teras, Jabatan Patologi Hospital Kuala Lumpur (HKL). Ujian Fungsi Renal ataupun RP menggunakan sampel darah pesakit yang diambil menggunakan tiub berantibekuan Lithium Heparin (Green Cap).

Ujian Fungsi Renal merangkumi aras Urea darah, sodium(Na), potassium(K), klorida, dan Kreatinin. Ujian RP di Makmal Teras ini menggunakan mesin Modular Evo dan Cobas Integra 6000 untuk dijalankan. Terdapat sedikit perbezaan antara ujian RP dengan ujian Blood for Urea Serum Eletrolyte (BUSE) di mana ujian BUSE tidak merangkumi aras kreatinin.

Di Makmal Teras, sampel bagi ujian RP akan diasingkan kepada dua, iaitu sampel bagi seksyen rutin dan seksyen Short Turn Around Time (STAT). Keputusan bagi ujian RP di seksyen rutin mengambil masa selama 4 jam untuk dikeluarkan. Manakala bagi sampel RP di seksyen STAT, keputusan akan dikeluarkan dalam masa 1 jam. Keputusan ujian akan dihantar kepada unit-unit dan wad yang berkenaan.

Ujian Fungsi Renal penting untuk pendiagnosan penyakit-penyakit yang berkaitan dengan buah pinggang. Ujian ini boleh menentukan tahap gangguan pada fungsi glomerular, kenaikan aras Urea darah, hyponatremia, hypokalemia, acute/chronic renal disease, sekatan pengaliran urin disebabkan masalah batu karang dan penyakit-penyakit yang berkaitan.