Baik buruk televisyen

Oleh ZUARIDA MOHYIN

TELEVISYEN sudah menjadi sebahagian daripada keluarga, hampir di semua rumah. Sama ada kita suka atau tidak, boleh dikatakan isi rumah di Malaysia mempunyai sekurang-kurangnya sebuah televisyen malah yang memiliki lebih daripada sebuah televisyen, bukanlah sesuatu yang janggal.

Umum mengakui realiti bahawa televisyen merupakan satu medium utama komunikasi di dalam sebuah negara. Bahkan, ia juga merupakan alat penyampai maklumat yang berkesan dan pengaruh televisyen itu sendiri berupaya mempengaruhi cara seseorang individu itu berfikir.

Tidak cukup dengan itu, televisyen juga dijadikan alat propaganda menyampaikan dakyah-dakyah sama ada positif mahupun negatif.

Namun, isunya bukan jumlah bilangan televisyen yang dimiliki tetapi adakah televisyen mampu mendidik masyarakat dan tidak dinafikan televisyen yang tidak dikawal selia dengan undang-undang tertentu pasti tersasar daripada peranannya sebagai sumber maklumat.

Buku terbitan Institut Kefahaman Islam Malaysia (IKIM) berjudul, Pemerkasaan Televisyen Dalam Mendidik Masyarakat adalah merupakan himpunan kertas kerja yang telah diseminarkan di seminar "Pemerkasaan Televisyen dan Peralatan Komunikasi sebagai Saluran Berkesan dalam Mendidik Masyarakat" yang telah diadakan pada 20 hingga 21 Mac 2007 anjuran IKIM.

Buku ini membicarakan berkaitan peranan televisyen kepada masyarakat sebagai saluran penting yang mempengaruhi cara berfikir dan kehidupan berbudaya.

Ini kerana hampir setiap anggota masyarakat mengisi masa hariannya selama beberapa jam dengan mengadap televisyen.

Selain itu, televisyen juga mempunyai tanggungjawab sosial yang besar terhadap keperluan masyarakat.

Pun begitu, tugas ini hanya boleh dilaksanakan sekiranya televisyen secara keseluruhannya dapat menayang, memaparkan rancangan-rancangan, gambar, iklan, tulisan, grafik dan maklumat visual yang memenuhi citra tempatan dan tidak membelakangkan budaya luhur.

Kegagalan meletakkan nilai-nilai luhur inilah akan menyebabkan kegagalan untuk mempengaruhi cara berfikir dan membentuk sahsiah Muslim yang baik.

Oleh itu, dorongan yang sepadu perlu daripada semua pihak seperti di kalangan karyawan, seniman untuk mengambil inspirasi daripada Islam sebagai agama yang mampu membina budaya, peradaban dan tamadun dalam setiap aspek kehidupan terutamanya dalam menyampaikan mesej di televisyen.

Menyedari televisyen dengan pengisian programnya yang sarat mengandungi kedua-dua nilai kemanfaatan dan kemudaratan, maka hala tuju dan gerak kerja rancangan-rancangannya perlu dipantau dari semasa ke semasa agar apa yang dihidangkan kepada umum bukan sekadar hiburan semata-mata malah turut mendidik masyarakat dalam pelbagai ilmu kehidupan.

Buku ini juga dibahagikan kepada lima bahagian utama. Kesimpulannya, ia menjelaskan secara menyeluruh berkaitan peranan yang dimainkan oleh televisyen dalam kehidupan seharian. Perkembangan institusi televisyen ini pastinya memiliki kesan tersendiri. Oleh itu, kita perlu bersedia untuk menerima sebarang perubahan serta perkembangannya pada masa akan datang.

Pada bahagian pertama ia mengupas peranan televisyen, sama ada menggalakkan cara hidup materialisme atau cara hidup yang seimbang dan luhur. Turut dikupas dalam bab ini juga ialah senario dunia penyiaran masa kini dan cabaran-cabarannya. Di bahagian akhir bahagian ini juga membincangkan kecenderungan kandungan rancangan televisyen yang menumpukan sama ada memberi pengetahuan, hiburan atau mengaut keuntungan semata-mata.

Di bahagian kedua, menyentuh berkaitan perkembangan era dan cabaran perbandingan dengan negara Indonesia. Bab ini turut merungkai isu persoalan berkaitan usaha-usaha ke arah penubuhan badan pemantauan televisyen di kalangan rakyatnya.

Bab ketiga pula menyentuh sejauhmana keprihatinan umat dalam menerapkan nilai agama dalam filem dan drama. Bab ini juga mengupas peranan televisyen sebagai salah satu alat dalam menyemarak penghayatan patriotisme.

Bahagian keempat pula merungkai tentang kepentingan dan implikasi pengaruh pengiklanan komersial di televisyen terhadap cita rasa dan nilai hidup masyarakat. Bab ini turut menyentuh peranan yang perlu dimainkan oleh stesen televisyen dalam memupuk nilai kemanusiaan.

Bab terakhirnya menggariskan maksud budaya dangkal yang mewujudkan sikap kurang peka dan kurang kesedaran dalam kalangan masyarakat. Ia juga memperincikan tentang peranan televisyen dalam pembangunan modal insan. Di samping itu, kepentingan masyarakat dididik dengan kecelikan media turut dihuraikan dengan baik.

Semoga buku ini dapat memberi kefahaman kepada masyarakat dalam memilih rancangan yang bersesuaian di samping menggalakkan pengusaha televisyen agar bersungguh-sungguh dala menghasilkan rancangan yang bermutu lagi berkesan kepada penonton.

Orang ramai boleh memiliki buku ini dari IKIM di No. 2, Jalan Langgak Tunku Off Jalan Duta, 50480 Kuala Lumpur ataupun menghubungi talian 03-6204 6200/03-6204 6250.